Zmiana efektywności instalacji fotowoltaicznych po wielu latach pracy
Ponieważ fotowoltaika jest jednym z najlepszych źródeł czystej energii, od lat nieustannie trwają prace nad jej doskonaleniem i upowszechnieniem. Aby to się stało, systemy muszą być niezawodne, wydajne oraz tanie. Jak po latach użytkowania zmienia się efektywność fotowoltaiki? Co, jako użytkownicy, możemy zrobić, by przeciwdziałać tym zmianom?
O ile procent zmniejsza się wydajność instalacji fotowoltaicznej przez lata użytkowania?
Badania nad żywotnością paneli fotowoltaicznych pokazują, że ich efektywność nie spada gwałtownie, ale stopniowo. Standardowo przyjmuje się, że średnia roczna degradacja wydajności paneli wynosi około 0,5%. Oznacza to, że po 25 latach użytkowania panele generują około 80% energii w porównaniu do momentu ich instalacji. Przykłady, aby nie być gołosłownym:
- badania przeprowadzone na 15-letnich instalacjach fotowoltaicznych wykazały, że ich degradacja wyniosła zaledwie 1,9% i 2,9%,
- w badaniach prowadzonych w podobnym czasie nad francuską instalacją pracującą przez 31 lat moduły zachowały 79,5% swojej pierwotnej wydajności, co jest nawet lepszym wynikiem, niż zakładają gwarancje producentów, ale to wciąż wyraźny spadek efektywności.
Co może wpływać na obniżenie wydajności fotowoltaiki?
Oczywiście nic nie dzieje się samo z siebie i bez powodu. Na spadek wydajności instalacji fotowoltaicznej wpływa kilka potencjalnych czynników:
- temperatura – panele najlepiej działają w umiarkowanych temperaturach, a ich optymalna wydajność przypada na 25°C. Każdorazowy wzrost temperatury o 1°C obniża ich efektywność o 0,25% do 0,5%, w zależności od rodzaju ogniwa. W upalne dni mogą one produkować do 25% mniej energii niż w idealnych warunkach temperaturowych;
- warunki pogodowe – ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak opady gradu, silne podmuchy wiatru czy duże ilości śniegu, mogą uszkodzić moduły, co z czasem przyczynia się do spadku ich wydajności. Ponadto intensywne promieniowanie UV i zmienne warunki klimatyczne wpływają na naturalne starzenie się materiałów, z których wykonane są panele;
- ilość cienia – panele są bardzo wrażliwe na nawet częściowe zacienienie, które może znacząco obniżyć wydajność całej instalacji. Zasłonięcie paneli przez drzewo, komin, a nawet brud może prowadzić do spadku produkcji energii. W nowoczesnych systemach stosuje się optymalizatory mocy, które minimalizują wpływ zacienionych paneli na całą instalację;
- zabrudzenia paneli – zanieczyszczenia, w tym pył, kurz, liście czy osady organiczne, mogą obniżyć wydajność nawet o kilka procent. Wystarczy regularnie czyścić panele, aby zachować ich efektywność na wysokim poziomie;
- wiek paneli – z biegiem czasu materiały tracą swoje właściwości, ale producenci zazwyczaj gwarantują, że po 25 latach panele zachowają co najmniej 80% swojej pierwotnej wydajności.
Czy nowe panele fotowoltaiczne też drastycznie stracą na wydajności za 20 lat?
Panele fotowoltaiczne produkowane dzisiaj różnią się od tych, które montowano w latach 90. XX wieku. Współczesne technologie są bardziej zaawansowane pod względem materiałowym i konstrukcyjnym. Szacuje się, że wydajność obecnie produkowanych paneli może spadać średnio o 0,5% rocznie, co po 20 latach daje zaledwie 10-procentowe obniżenie efektywności w stosunku do możliwości początkowych.
Czy zatem warto inwestować w fotowoltaikę, wiedząc, że z czasem będzie działała słabiej? Oczywiście – postęp technologii sprawia, że z roku na rok instalacje fotowoltaiczne są coraz lepsze, wydajniejsze, trwalsze, odporniejsze, a przy tym często też tańsze. Dodatkowo każdego roku ogłaszane są nowe edycje rządowych programów dofinansowania czystej energii. To się po prostu opłaca. Zapraszamy do współpracy na terenie Bydgoszczy, Torunia, Inowrocławia oraz innych miejscowości w województwie kujawsko-pomorskim.